Watermelon (ផ្លែឪឡឹក)
១- ឪឡឹកជួយអ្វីខ្លះដល់រាងកាយ?
ឪឡឹកជារុក្ខជាតិប្រភេទវល្លិ៍ ខ្មែរយើងញ៉ាំជាបង្អែម ឬធ្វើជាម្ហូបប្រចាំថ្ងៃ ហើយរុក្ខជាតិនេះ ក៏អាចប្រើព្យាបាលជំងឺមួយចំនួនផងដែរ ដូចជា ក្ដៅខ្លួន ខ្វះជាតិទឹក នោមទាស់ ទឹកនោមផ្អែម លើសឈាម ទាចទឹក ហើមរលាកតម្រងនោម និងរាកមួលចេញឈាមជាដើម ខណៈផ្នែកគេយកមកធ្វើជាថ្នាំបុរាណ គឺសម្បកផ្លែ។
២- វាដំណើរការម៉េច?
មិនទាន់មានការសិក្សាគ្រប់គ្រាន់អំពីមុខងារធ្វើការរបស់ផ្លែឪឡឹកនោះទេ។ សូមពិគ្រោះជាមួយអ្នកឯកទេសឱសថរុក្ខជាតិ ឬគ្រូពេទ្យសម្រាប់ព័ត៌មានបន្ថែម។ ប៉ុន្តែគេបានដឹងថា ក្នុងផ្លែឪឡឹកមានជាតិ Citrullin ជាតិ Caroten ជាតិ Lycopin និងមានសារធាតុ Pectin ក្នុងចំនួនច្រើនជាងគេ ដែលសារធាតុ Pectin នេះ ជួយប្រមូលផ្ដុំលាមកសម្រាប់ព្យាបាលរោគរាក និងទល់លាមក។ ក្រៅពីសារធាតុទាំងនេះ ផ្លែឪឡឹកក៏មានផ្ទុកវីតាមីន A និងវីតាមីន C ផងដែរ។ ចំពោះគ្រាប់ឪឡឹក មានសារធាតុប្រេង ចន្លោះពី ២០-៤០ ភាគរយ។
ប្រឹក្សាយោបល់ជាមួយគ្រូពេទ្យ ឬឱសថការីឬអ្នកឯកទេសឱសថរុក្ខជាតិ បើ៖
– ស្រ្តីមានគភ៌ ឬបំបៅដោះ ព្រោះស្រីៗមានផ្ទៃពោះ ឬបំបៅដោះ គួរតែប្រើថ្នាំតែមួយមុខណាណែនាំដោយគ្រូពេទ្យជំនាញប៉ុណ្ណោះ។
– កំពុងប្រើប្រាស់ថ្នាំផ្សេងៗ រួមទាំងថ្នាំអាចទិញបានដោយគ្មានវេជ្ជបញ្ជា។
– ធ្លាប់មានប្រតិកម្មអាលែកហ្ស៊ីជាមួយឪឡឹក ថ្នាំពេទ្យ ឬឱសថរុក្ខជាតិផ្សេងៗទៀត។
– មានជំងឺ ឬស្ថានភាពសុខភាពផ្សេងៗ។
– ធ្លាប់មានប្រតិកម្មអាលែកហ្ស៊ីប្រភេទផ្សេង ដូចជា អាហារ សារធាតុពណ៌ សារធាតុរក្សាអាហារ ឬសត្វ។
លក្ខខណ្ឌចុះបញ្ជីការផ្លូវច្បាប់សម្រាប់ឱសថរុក្ខជាតិ មិនតឹងរ៉ឹងដូចការចុះបញ្ជីការផ្លូវច្បាប់ទៅលើថ្នាំពេទ្យទេ។ ដូចនេះ គួរតែមានការសិក្សាបន្ថែមពីសុវត្ថិភាពលើឱសថទាំងនេះ។ ត្រូវប្រាកដថា អត្ថប្រយោជន៍នៃការប្រើថ្នាំនេះ ខ្ពស់ជាងកត្តាប្រឈម។ សូមពិគ្រោះជាមួយគ្រូពេទ្យសម្រាប់ព័ត៌មានបន្ថែម។
៤- មានសុវត្ថិភាពកម្រិតណា?
ផ្លែឪឡឹក មនុស្សភាគច្រើនញ៉ាំទៅមានសុវត្ថិភាព ប៉ុន្តែចំពោះឫសឪឡឹកវិញ មានពាក្យតំណាលថា អាចបណ្ដាលឲ្យពុលបាន។
កត្តាគួរប្រុងប្រយ័ត្ន
– សម្រាប់ស្រ្តីមានផ្ទះពោះ និងបំបៅដោះ៖ ផ្លែឪឡឹក គឺមានសុវត្ថិភាពក្នុងកម្រិតញ៉ាំជាអាហារ ប៉ុន្តែនៅមិនទាន់មានព័ត៌មានគ្រប់គ្រាន់ ដើម្បីដឹងថា តើវាមានសុវត្ថិភាពនៅក្នុងកម្រិតច្រើន ដែលបានប្រើប្រាស់ដើម្បីព្យាបាលនៅឡើយទេ។
– សម្រាប់អ្នកជំងឺទឹកនោមផ្អែម៖ ផ្លែឪឡឹក ជាពិសេសទឹកឪឡឹក អាចបង្កើនកម្រិតជាតិស្ករក្នុងឈាម។ សូមតាមដានជាតិស្ករដោយយកចិត្តទុកដាក់ បើមានជំងឺទឹកនោមផ្អែម ហើយញ៉ាំផលិតផលធ្វើពីផ្លែឪឡឹក។
ប្រសិនបើឲ្យមានក្តីបារម្ភពីផលរំខានណាមួយ សូមពិភាក្សាជាមួយគ្រូពេទ្យ ឬគ្រូឱសថបុរាណ។
ផ្លែឪឡឹក អាចមានអន្តរកម្មជាមួយថ្នាំយើងកំពុងប្រើប្រាស់បច្ចុប្បន្ន ឬស្ថានភាពជំងឺយើងកំពុងមាន។ ប្រឹក្សាយោបល់ជាមួយអ្នកឯកទេសឱសថរុក្ខជាតិ ឬគ្រូពេទ្យមុនធ្វើការប្រើប្រាស់។
៧- កម្រិតប្រើធម្មតាម៉េចដែរ?
កម្រិតដូសក្នុងការប្រើប្រាស់ផ្លែឪឡឹក អាចមានលក្ខណៈខុសគ្នាសម្រាប់អ្នកជំងឺម្នាក់ៗ។ កម្រិតប្រើប្រាស់អាស្រ័យលើកត្តាអាយុ សុខភាព និងស្ថានភាពរាងកាយមួយចំនួនទៀត។ ឱសថរុក្ខជាតិ មិនមែនតែងមានសុវត្ថិភាពទាំងអស់នោះទេ ហេតុនេះ សូមប្រឹក្សាយោបល់ជាមួយអ្នកឯកទេសឱសថរុក្ខជាតិ ឬគ្រូពេទ្យជំនាញជាមុនសិន។
៨- អាចមានទម្រង់អីខ្លះ?
– ផ្លែឪឡឹកស្រស់
ឪឡឹកជារុក្ខជាតិប្រភេទវល្លិ៍ ខ្មែរយើងញ៉ាំជាបង្អែម ឬធ្វើជាម្ហូបប្រចាំថ្ងៃ ហើយរុក្ខជាតិនេះ ក៏អាចប្រើព្យាបាលជំងឺមួយចំនួនផងដែរ ដូចជា ក្ដៅខ្លួន ខ្វះជាតិទឹក នោមទាស់ ទឹកនោមផ្អែម លើសឈាម ទាចទឹក ហើមរលាកតម្រងនោម និងរាកមួលចេញឈាមជាដើម ខណៈផ្នែកគេយកមកធ្វើជាថ្នាំបុរាណ គឺសម្បកផ្លែ។
២- វាដំណើរការម៉េច?
មិនទាន់មានការសិក្សាគ្រប់គ្រាន់អំពីមុខងារធ្វើការរបស់ផ្លែឪឡឹកនោះទេ។ សូមពិគ្រោះជាមួយអ្នកឯកទេសឱសថរុក្ខជាតិ ឬគ្រូពេទ្យសម្រាប់ព័ត៌មានបន្ថែម។ ប៉ុន្តែគេបានដឹងថា ក្នុងផ្លែឪឡឹកមានជាតិ Citrullin ជាតិ Caroten ជាតិ Lycopin និងមានសារធាតុ Pectin ក្នុងចំនួនច្រើនជាងគេ ដែលសារធាតុ Pectin នេះ ជួយប្រមូលផ្ដុំលាមកសម្រាប់ព្យាបាលរោគរាក និងទល់លាមក។ ក្រៅពីសារធាតុទាំងនេះ ផ្លែឪឡឹកក៏មានផ្ទុកវីតាមីន A និងវីតាមីន C ផងដែរ។ ចំពោះគ្រាប់ឪឡឹក មានសារធាតុប្រេង ចន្លោះពី ២០-៤០ ភាគរយ។
កត្តាគួរប្រុងប្រយ័ត្ន
៣- មុនប្រើគួរដឹងអីខ្លះ?ប្រឹក្សាយោបល់ជាមួយគ្រូពេទ្យ ឬឱសថការីឬអ្នកឯកទេសឱសថរុក្ខជាតិ បើ៖
– ស្រ្តីមានគភ៌ ឬបំបៅដោះ ព្រោះស្រីៗមានផ្ទៃពោះ ឬបំបៅដោះ គួរតែប្រើថ្នាំតែមួយមុខណាណែនាំដោយគ្រូពេទ្យជំនាញប៉ុណ្ណោះ។
– កំពុងប្រើប្រាស់ថ្នាំផ្សេងៗ រួមទាំងថ្នាំអាចទិញបានដោយគ្មានវេជ្ជបញ្ជា។
– ធ្លាប់មានប្រតិកម្មអាលែកហ្ស៊ីជាមួយឪឡឹក ថ្នាំពេទ្យ ឬឱសថរុក្ខជាតិផ្សេងៗទៀត។
– មានជំងឺ ឬស្ថានភាពសុខភាពផ្សេងៗ។
– ធ្លាប់មានប្រតិកម្មអាលែកហ្ស៊ីប្រភេទផ្សេង ដូចជា អាហារ សារធាតុពណ៌ សារធាតុរក្សាអាហារ ឬសត្វ។
លក្ខខណ្ឌចុះបញ្ជីការផ្លូវច្បាប់សម្រាប់ឱសថរុក្ខជាតិ មិនតឹងរ៉ឹងដូចការចុះបញ្ជីការផ្លូវច្បាប់ទៅលើថ្នាំពេទ្យទេ។ ដូចនេះ គួរតែមានការសិក្សាបន្ថែមពីសុវត្ថិភាពលើឱសថទាំងនេះ។ ត្រូវប្រាកដថា អត្ថប្រយោជន៍នៃការប្រើថ្នាំនេះ ខ្ពស់ជាងកត្តាប្រឈម។ សូមពិគ្រោះជាមួយគ្រូពេទ្យសម្រាប់ព័ត៌មានបន្ថែម។
៤- មានសុវត្ថិភាពកម្រិតណា?
ផ្លែឪឡឹក មនុស្សភាគច្រើនញ៉ាំទៅមានសុវត្ថិភាព ប៉ុន្តែចំពោះឫសឪឡឹកវិញ មានពាក្យតំណាលថា អាចបណ្ដាលឲ្យពុលបាន។
កត្តាគួរប្រុងប្រយ័ត្ន
– សម្រាប់ស្រ្តីមានផ្ទះពោះ និងបំបៅដោះ៖ ផ្លែឪឡឹក គឺមានសុវត្ថិភាពក្នុងកម្រិតញ៉ាំជាអាហារ ប៉ុន្តែនៅមិនទាន់មានព័ត៌មានគ្រប់គ្រាន់ ដើម្បីដឹងថា តើវាមានសុវត្ថិភាពនៅក្នុងកម្រិតច្រើន ដែលបានប្រើប្រាស់ដើម្បីព្យាបាលនៅឡើយទេ។
– សម្រាប់អ្នកជំងឺទឹកនោមផ្អែម៖ ផ្លែឪឡឹក ជាពិសេសទឹកឪឡឹក អាចបង្កើនកម្រិតជាតិស្ករក្នុងឈាម។ សូមតាមដានជាតិស្ករដោយយកចិត្តទុកដាក់ បើមានជំងឺទឹកនោមផ្អែម ហើយញ៉ាំផលិតផលធ្វើពីផ្លែឪឡឹក។
ស្វែងយល់ពីផលរំខាន
៥- ឪឡឹកមានផលរំខានអីខ្លះ?ប្រសិនបើឲ្យមានក្តីបារម្ភពីផលរំខានណាមួយ សូមពិភាក្សាជាមួយគ្រូពេទ្យ ឬគ្រូឱសថបុរាណ។
ស្វែងយល់ពីអន្តរកម្មថ្នាំ
៦- មានអន្តរកម្មជាមួយអីខ្លះ?ផ្លែឪឡឹក អាចមានអន្តរកម្មជាមួយថ្នាំយើងកំពុងប្រើប្រាស់បច្ចុប្បន្ន ឬស្ថានភាពជំងឺយើងកំពុងមាន។ ប្រឹក្សាយោបល់ជាមួយអ្នកឯកទេសឱសថរុក្ខជាតិ ឬគ្រូពេទ្យមុនធ្វើការប្រើប្រាស់។
ស្វែងយល់ពីកម្រិតថ្នាំ
ព័ត៌មានទាំងនេះ មិនបានរាប់ជាការណែនាំរបស់គ្រូពេទ្យនោះទេ។ ត្រូវតែពិភាក្សាជាមួយគ្រូពេទ្យ ឬឱសថការី មុនពេលចាប់ផ្តើមប្រើប្រាស់ថ្នាំប្រភេទនេះ។៧- កម្រិតប្រើធម្មតាម៉េចដែរ?
កម្រិតដូសក្នុងការប្រើប្រាស់ផ្លែឪឡឹក អាចមានលក្ខណៈខុសគ្នាសម្រាប់អ្នកជំងឺម្នាក់ៗ។ កម្រិតប្រើប្រាស់អាស្រ័យលើកត្តាអាយុ សុខភាព និងស្ថានភាពរាងកាយមួយចំនួនទៀត។ ឱសថរុក្ខជាតិ មិនមែនតែងមានសុវត្ថិភាពទាំងអស់នោះទេ ហេតុនេះ សូមប្រឹក្សាយោបល់ជាមួយអ្នកឯកទេសឱសថរុក្ខជាតិ ឬគ្រូពេទ្យជំនាញជាមុនសិន។
៨- អាចមានទម្រង់អីខ្លះ?
– ផ្លែឪឡឹកស្រស់
No comments